Vận động thể lực là một phần quan trọng trong cuộc sống hàng ngày, giúp cải thiện sức khỏe và nâng cao chất lượng cuộc sống. Tuy nhiên, nếu không thực hiện đúng cách, việc tập luyện có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng. Một sự kiện gần đây đã chỉ ra rằng một nam thanh niên 20 tuổi ở Hà Nội đã gặp phải tình trạng ngưng tim đột ngột trong khi tập gym, điều này cho thấy nguy cơ rối loạn nhịp tim khi tham gia các hoạt động thể chất cường độ cao.
Bác sĩ chuyên khoa cho biết rằng có nhiều loại rối loạn nhịp tim nghiêm trọng như hội chứng Brugada, hội chứng QT dài, hay rung thất vô căn, có thể gây ra ngưng tim mà không có dấu hiệu cảnh báo trước. Những bệnh lý này thường liên quan đến các bất thường về gen và chỉ có thể được phát hiện thông qua các xét nghiệm sàng lọc tim mạch chuyên sâu.
Theo thống kê từ Hiệp hội Tim mạch Mỹ, mỗi năm có khoảng 356.000 ca ngưng tim đột ngột xảy ra tại Mỹ, trong đó 5-10% là ở những người dưới 35 tuổi, thường liên quan đến việc tập luyện thể lực gắng sức.
Khi tham gia các hoạt động thể chất, người tập cần chú ý đến các dấu hiệu cảnh báo như chóng mặt, đau đầu, chuột rút kéo dài, hoặc nhịp tim đập nhanh bất thường.
Chú ý lắng nghe cơ thể, đừng vượt quá giới hạn
Các chuyên gia khuyến cáo rằng người trưởng thành nên dành khoảng 5 giờ mỗi tuần cho các hoạt động thể chất ở cường độ trung bình hoặc 2,5 giờ ở cường độ cao. Đối với trẻ em và thanh thiếu niên, thời gian vận động nên đạt khoảng 60 phút mỗi lần, ít nhất 3 lần mỗi tuần. Việc tập luyện quá sức mà không có thời gian nghỉ ngơi hợp lý có thể dẫn đến tình trạng quá tải cho cơ thể.
Khi tập luyện với cường độ cao, nhịp tim có thể tăng lên từ 150 đến 200 nhịp mỗi phút, và nhu cầu oxy của cơ thể cũng tăng lên gấp 4-6 lần so với lúc nghỉ ngơi. Nếu cơ thể không được cung cấp đủ nước và điện giải, hoặc có các vấn đề về tim mạch tiềm ẩn, hệ tuần hoàn có thể không đáp ứng kịp thời, dẫn đến thiếu máu cơ tim, rối loạn nhịp tim, hoặc thậm chí ngưng tim.
Các dấu hiệu cảnh báo cần dừng tập luyện ngay lập tức
Trong trường hợp của nam thanh niên 20 tuổi, nguyên nhân ngưng tim được xác định là rung thất vô căn, một tình trạng thường gặp ở nam giới trẻ tuổi mà không có dấu hiệu bất thường rõ ràng về cấu trúc tim. May mắn thay, đội ngũ bác sĩ đã có mặt kịp thời và thực hiện sốc điện để khôi phục nhịp tim. Tuy nhiên, khả năng cứu sống bệnh nhân phụ thuộc rất nhiều vào việc cấp cứu kịp thời trong khoảng thời gian “15 phút vàng” đầu tiên.
Khi tham gia các hoạt động thể thao, người tập cần đặc biệt chú ý đến các dấu hiệu như chóng mặt, đau đầu, chuột rút kéo dài, nhịp tim nhanh bất thường hoặc cảm giác khó thở.
Nếu có triệu chứng đau ngực kéo dài trên 10-15 phút hoặc kèm theo khó thở, người tập cần ngừng ngay lập tức và đến cơ sở y tế để kiểm tra, vì đây có thể là dấu hiệu của các tình trạng nghiêm trọng như rối loạn nhịp tim hoặc nhồi máu cơ tim. Sự phản ứng nhanh chóng của nhân viên phòng gym đã cứu sống nam thanh niên này, cho thấy tầm quan trọng của việc cấp cứu kịp thời.
Bác sĩ cũng nhấn mạnh rằng việc khám sàng lọc tim mạch định kỳ là rất cần thiết, đặc biệt đối với những người thường xuyên tập luyện cường độ cao, người trên 40 tuổi và những người có tiền sử bệnh tim. Điều này giúp phát hiện sớm các bất thường về gen hoặc cấu trúc tim, từ đó có thể chủ động phòng ngừa kịp thời.